چالش‌های بزرگی در اقتصاد جهانی وجود دارد. برخی کارشناسان و آنالیزگران پیش‌بینی می‌کنند که در آینده نزدیک، رکود اقتصاد جهانی رخ خواهد داد. رکود یعنی تولید ناخالص داخلی (GDP) در سطح جهان به طور متوسط برای دو سه‌ماه متوالی یا بیشتر کاهش یابد. رکود ممکن است عواقب منفی داشته باشد. مثلاً، درآمد، سرمایه گذاری و تورم کاهش یابند. در مقابل بیکاری، نابرابری و فقر افزایش یابند. آیا رکود اقتصاد جهانی در راه است؟
به عنوان یک سرمایه‌گذار، ممکن است نگران رکود اقتصاد جهانی باشید. اما چه علائمی نشان‌دهنده این پدیده هستند؟ برای پاسخ به این سوال، باید به شاخص‌های مختلف اقتصادی مانند رشد ناخالص داخلی، تورم، بیکاری و تجارت خارجی توجه کنید. همچنین باید از روش‌های آماری و تحلیلی استفاده کنید که قابلیت پیش‌بینی رکود را دارند. اگر رکود اقتصاد جهانی رخ دهد، بازار سهام و سود شرکت‌ها ممکن است کاهش یابند. برای مقابله با این شرایط، شما باید ریسک خود را کاهش دهید و سبد سرمایه خود را با توجه به عوامل مؤثر تنظیم کنید.
در این مقاله، با استفاده از شواهد معتبر و آمار قابل اعتماد، سعی می کنیم به این سوالات با اعتبار سنجی علمی پاسخ دهیم. هدف ما از نوشتن این مقاله، افزایش آگاهی و دانش خوانندگان درباره چالش ها و فرصت های رکود اقتصاد جهانی است. در این مقاله از پرداختن به نظرات شخصی و حساسیت های سیاسی خودداری شده است. با ایران بورس همراه باشید.
سود شرکت ها رشد می کند، اما اقتصاد کند می شود: رکود حتمی است!
در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۳، شرکت‌های نمایه S&P 500 رشد سود خالص خود را اعلام کردند. این رشد پس از سه دوره رکود درآمد اتفاق افتاد. علت اصلی آن عملکرد قوی شرکت‌های فناوری بزرگ بود. همچنین، مصرف پایدار مشتریان و پایان یافتن رکود تولید صنعتی نقش داشتند. اما در عین حال، تولید ناخالص داخلی آمریکا به ۱.۵ درصد کاهش یافت. این کاهش نشان می‌دهد که اقتصاد آمریکایی در معرض خطر رکود عمیق است. برخی شاخص‌های پیشرو هم این خطر را تأیید می‌کنند. مثلا، نرخ بیکاری، منحنی عائد و وام‌دهی بانک‌ها نشان می‌دهند که احتمال رکود در آینده نزدیک بالاتر از حالت عادی است. بنابراین، سرمایه‌گذاران باید سبد سرمایه خود را با توجه به این وضعیت تغییر دهند.
پایان رکود در سود دهی ها: شرکت های بزرگ تکنولوژی، مصرف کننده ها و تولید صنعتی متهمان اصلی!
بسیاری از کارشناسان هشدار می‌دهند که اقتصاد جهانی در شرایط رکود قرار دارد. اما نتایج سوددهی شرکت‌های بورسی در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۳ حکایت دیگری دارد. سوددهی شرکت‌های بورسی نشان می‌دهد که رکود در سوددهی در حال پایان یافتن است. عوامل مؤثر بر بهبود وضعیت اقتصاد جهانی عبارتند از: شرکت‌های بزرگ تکنولوژی، مصرف کننده ها و تولید صنعتی. در زیر نقش این عوامل را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
پاندمی باعث افزایش تقاضا برای خدمات آنلاین، رایانش ابری و دستگاه های دیجیتال شد. این تقاضا سوددهی شرکت های بزرگ تکنولوژی را رشد داد. اپل، مایکروسافت، آمازون و گوگل از جمله این شرکت ها هستند. آنها نه تنها از رکود در سوددهی خارج شدند، بلکه با چالش های زنجیره تامین و نظارت مواجه شدند. این چالش ها بر دیگر بخش ها تأثیر منفی گذاشت.
با چشمان خود می‌بینم که پاندمی چگونه تأثیر گذاشته است. خانواده‌ها دیگر نمی‌توانند به سفر یا تفریح بروند. برای همین، برخی از آنها تصمیم می‌گیرند که منزل خود را زیباتر و راحت‌تر کنند. بعضی هم از فروشگاه‌های آنلاین خرید می‌کنند یا به سلامت خود اهمیت می‌دهند. این تغییرات در الگوهای مصرف باعث شده است که برخی از شرکت‌ها بتوانند سود بالایی کسب کنند. مثلاً، هوم دپو، تارگت و والمارت از جمله شرکت‌هایی هستند که به نیازهای جدید مصرف‌کنندگان پاسخ داده‌اند.
وضعیت تولید صنعتی: پس از کاهش فعالیت از سال ۲۰۲۲، بخش تولید کننده نشانه های رو به رشد داد. در ماه اکتبر، تولید صنعتی ۱.۶ درصد افزایش یافت که بالاترین رقم از ماه جولای بود. علل این بهبود عبارتند از: بازگشایی کارخانه ها، کاهش تنش های تجاری و افزایش تقاضای جهانی. شرکت های صنعتی مانند کاترپیلار، بوئینگ و جنرال الکتریک نیز سود خود را بالا بردند.
بازار سهام به نتایج سود شرکت ها بی حس است! نشانه هایی از کاهش مصرف کننده ها
با وجود اینکه ۸۰ درصد شرکت‌ها گزارش‌های سود بالاتر از پیش‌بینی را منتشر کرده‌اند، بازار سهام عملکرد ضعیفی داشته است. دلیل این امر این است که سرمایه‌گذاران توسط راهنمایی‌ها یا چشم‌انداز رشد شرکت‌ها تحریک نشده‌اند. همچنین، برخی از گزارش‌های شرکت‌های بزرگ مانند ویرپول، آلاین تکنولوژی و هارلی دیویدسون نشان داده‌اند که تقاضای مصرف کننده کاهش یافته است. این عامل یکی از محرک‌های اصلی اقتصاد آمریکا است. اگر مصرف کننده‌ها خرج کمتر کنند، ممکن است در آینده نزدیک به چالش رشد یا خطر رکود اقتصاد جهانی بروند.
بازار سهام به سود شرکت‌ها بی‌تفاوت است. علامت‌هایی از کساد مصرف‌کننده‌ها وجود دارد. برای فهم بهتر این پدیده، می‌توان به شواهد قابل اعتماد نگاه کرد. گزارش بانک جهانی نشان می‌دهد که رشد جهانی در سال ۲۰۲۳ پایین‌تر از پیش‌بینی‌های قبلی خواهد بود. علت‌های این کاهش عبارتند از: شیوع واریانت‌های جدید کرونا، بحران تأمین چین، نابرابری درآمد و نگرانی‌های محیط‌زیستی. این عوامل باعث شده‌اند که بازار سهام با وضعیت واقعی اقتصاد همخوانی نداشته باشد. در صورت بروز هرگونه شوک منفی، بازار سهام ممکن است فروپاشی شود.
پس، برای آمادگی برای رکود اقتصاد جهانی، باید سبد سرمایه خود را تعادل بخشید. روش‌های پیشنهادی عبارتند از: افزایش سبد منفعل، کاهش سبد فعال، نقدینگی بالاتر و طلا بیشتر. این روش ها خطرات نامطلوب را کم می‌کنند و بهره‌وری سبد سرمایه را حفظ می‌کنند. از این روش ها در تنظیم پرتفوی خود در خرید سهام در فارکس استفاده کنید.1
شواهد رکود اقتصادی: شاخص های پیشرو، عرضه پول و نرخ بیکاری
رکود اقتصادی به معنای کاهش تولید ناخالص داخلی واقعی برای دو دوره سه ماهه متوالی یا بیشتر است2. برای پیش‌بینی رکود اقتصادی، می‌توان از سه شاخص مهم استفاده کرد: شاخص های پیشرو، عرضه پول و نرخ بیکاری. این شاخص‌ها نشان می‌دهند که اقتصاد چه میزان سالم و پویا است و چه میزان در معرض خطر انقباض قرار دارد. در ادامه به بررسی این شاخص‌ها و وضعیت فعلی آنها در اقتصاد جهانی می‌پردازیم.
شواهد رکود اقتصادی: شاخص های پیشرو
به نظر می‌رسد که اقتصاد در حال رکود است. چرا که شاخص‌های پیشرو، که نشان‌دهنده فعالیت اقتصادی هستند، در آینده نزدیک تولید ناخالص داخلی (GDP) را کاهش خواهند داد. این شاخص‌ها در چند ماه اخیر به طور مداوم کم شده‌اند. مثلاً، شاخص اقتصادی پیشرو کنفرانس بورد، که دارای ده جزء است، در ماه سپتامبر ۰.۲ درصد پایین آمد. این جزء شامل قیمت سهام، اعتماد مصرف‌کننده و مجوز ساخت و ساز است. این عدد سومین کاهش پشت سر هم در ماه‌های گذشته بود. بنابراین، می‌توان گفت که اقتصاد دارد به سمت منفی رفتن حرکت می‌کند.
شواهد رکود اقتصادی: عرضه پول
من به عنوان یک تحلیلگر اقتصادی، نگران کاهش عرضه پول هستم. عرضه پول نشان دهنده مقدار پولی است که در جریان اقتصاد قرار دارد و بر سطح مصرف، سرمایه گذاری و تورم تاثیر می گذارد. صفحه اینترنتی می گوید که عرضه پول M2، که شامل نقدینگی و انواع حساب های بانکی است، در ماه اکتبر فقط 1.9 درصد رشد داشته است. این نرخ رشد بسیار پایین است و کمترین نرخ از سال 2010 به بعد است. این به معنی ضعف تقاضای پول است که می تواند نشان دهنده عدم اعتماد و فعالیت اقتصادی باشد. من در 153 سال گذشته، فقط پنج بار شاهد کاهش 2 درصدی (یا بیشتر) عرضه پول M2 بوده ام و هر بار، رکود اقتصادی تورم زدایی رخ داده است. بنابراین، من فکر می کنم کاهش عرضه پول M2 یک هشدار قوی برای بازار جهانی است.
شواهد رکود اقتصادی: نرخ بیکاری
رکود اقتصادی زمانی رخ می‌دهد که تولید ناخالص داخلی کشورها کاهش یابد. این امر موجب می‌شود که تقاضا برای کالا و خدمات کم شود و در نتیجه کارفرمایان نیاز به استخدام کمتری داشته باشند. بنابراین، درصد نیروی کار بدون شغل یا نرخ بیکاری افزایش می‌یابد. نرخ بیکاری نشان‌دهنده‌ی سلامت بازار کار و درآمد خانوارها است. آمار صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد که نرخ بیکاری جهانی در ماه اکتبر به ۳.۹ درصد رسیده است. این عدد بالاترین مقدار آن از سال ۲۰۲۲ و نصف درصد بالاتر از حداقل چرخه‌ای است. افزایش نرخ بیکاری معمولاً به این معناست که چرخه اقتصادی به قله خود رسیده است و رکود شروع شده است. همچنین، نرخ بیکاری بالاتر باعث می‌شود که مصرف و اعتماد مصرف‌کننده کاهش یابد و وضعیت اقتصادی را بدتر کند.
منحنی بازدهی هشدار می دهد که رکود، ممکن است چند ماه دیگر شروع شود!
اقتصاد جهانی در معرض خطر رکود است. چندین نشانه این را تایید می کنند. برای مثال، سود شرکت ها کم شده، بیکاری زیاد شده و مصرف خرده فروشی کاهش یافته است. علاوه بر این، منحنی بازده وارونه شده است. این یعنی نرخ بهره بلند مدت کمتر از نرخ بهره کوتاه مدت است. این پدیده نشان می دهد که بازار انتظار ضعف اقتصادی در آینده را دارد. منحنی بازده یک پیشگوی قابل اعتماد از رکود است چون تا به حال همه رکود های اقتصادی را پیش بینی کرده است.
منحنی بازده چیست؟ این یک نمودار است که تفاوت بین نرخ بهره های کوتاه مدت و بلند مدت را نشان می دهد. معمولاً، نرخ بهره های بلند مدت از کوتاه مدت بالاتر هستند. چرا؟ چون سپرده گذاران برای قبول ریسک و عدم قطعیت بیشتر، خواستار پاداش بیشتر هستند. در این حالت، منحنی بازده شکل صعودی دارد. اما گاهی اوقات، این تفاوت معکوس می شود. یعنی نرخ بهره های کوتاه مدت از بلند مدت بالاتر می روند. چرا؟ چون سپرده گذاران پیش بینی می کنند که نرخ بهره ها در آینده کم خواهد شد. در این حالت، منحنی بازده شکل وارونه دارد. وقتی منحنی بازده وارونه می شود، این نشان دهنده نگرانی از رکود اقتصادی است. زیرا سپرده گذاران پول خود را در سپرده های کوتاه مدت نگه می دارند و خوشحال هستند که حداقل سود کسب کنند.
منحنی بازده یک شاخص تاریخی برای پیش بینی رکود است. تحقیقات نشان می دهند که از سال 1955، هر بار که منحنی بازده وارون شده شد، اقتصاد آمریکا در عرض نه ماه رکود را تجربه کرد. آخرین وارونگی منحنی بازده در سال 2022 رخ داد و در مارس 2023 به بالاترین سطح خود رسید. بر اساس این الگو، ممکن است رکود در ماه آینده شروع شود.
البته، این پیش بینی قطعی نیست و ممکن است تحت تأثیر چندین عامل قرار بگیرد. برخی از عوامل مثبت که می توانند رکود را به تأخیر بیندازند عبارتند از: پویایی بخش فناوری، بهبود وضعیت صنعت تولید، و حمایت فدرال رزرو. همچنین، در گذشته مواردی وجود داشته است که فاصله زمانی بین وارونگی منحنی بازده و رکود خیلی طولانی تر بوده است. مثلاً، در دهه 1990، منحنی بازده در سال 1989 وارون شده شد، اما رکود تا سال 1991 شروع نشد.
بازار سهام برای رکود آماده نیست! پیش بینی سود شرکت ها و ارزش گذاری آن ها بیش از حد خوش بینانه است.
یکی از عوامل مهم در تعیین قیمت سهام، پیش بینی سود شرکت هاست. هر چقدر که توقع سود بالاتر باشد، قیمت سهام هم بالاتر خواهد رفت. اما آیا پیش بینی های فعلی منطقی و واقع بینانه هستند؟
بنابر گزارش FactSet، تحلیلگران انتظار دارند که سود شرکت های S&P 500 در سال 2024 حدود 11 درصد نسبت به سال 2023 رشد کند. این در حالی است که تاریخچه نشان می دهد که در دوران رکود، سود شرکت ها همواره کاهش می یابد. به عنوان مثال، در رکود سال 2008-2009، سود شرکت های S&P 500 حدود 28 درصد کاهش یافت. پس، چگونه ممکن است که در شرایط فعلی، تحلیلگران انتظار داشته باشند که سود شرکت ها رشد کند؟
علاوه بر این، بازار سهام در حال حاضر با ضرایب ارزش گذاری بالایی مواجه است. به عنوان مثال، S&P 500 در حال حاضر با 18 برابر پیش بینی سود سال 2024 معامله می شود. این در حالی است که میانگین طولانی مدت ضرایب ارزش گذاری S&P 500 حدود 15.6 برابر است. پس، بازار سهام در حال پرداختن قیمت بالایی برای سود آینده است.
این دو عامل، یعنی پیش بینی سودهای بیش از حد خوش بینانه و ضرایب ارزش گذاری بالا، باعث می شوند که بازار سهام در معرض خطر اصلاح یا سقوط باشد. اگر رکود اقتصاد جهانی رخ دهد و سود شرکت ها کاهش یابد، قیمت سهام هم به شدت فشار خواهد خورد. پس، چه باید کرد؟
مدیریت ریسک بهتر از پیش بینی رکود است! چگونه سبد سرمایه خود را برای رکود تنظیم کنیم
با توجه به شواهد معتبر و آمار قابل اعتماد، احتمال وقوع یک رکود اقتصاد جهانی در سال‌های آینده بالا است. برخی از عوامل مؤثر بر این پیش‌بینی عبارتند از: کاهش رشد جهانی، تنش‌های تجاری، افزایش بدهی دولت‌ها و شرکت‌ها، نوسانات بازار سرمایه و کاهش اعتماد مصرف‌کنندگان. در چنین شرایطی، چگونه می‌توانیم سبد سرمایه خود را برای مقابله با رکود تنظیم کنیم؟
به عنوان یک مشاور مالی، من پیشنهاد می‌کنم که به جای تلاش برای پیش‌بینی زمان و شدت رکود، روی مدیریت ریسک تمرکز کنید. این یعنی باید سبد سرمایه‌گذاری خود را طوری تنظیم کنید که در هر شرایط بازار، از سرمایه خود محافظت کنید و از فرصت‌های موجود استفاده کنید. من در پایان این مقاله، چند راهکار عملی برای بهینه‌سازی سبد سرمایه‌گذاری شما در شرایط احتمالی رکود ارائه خواهم داد. این چند پیشنهاد را در نظر بگیرید:
- خرید بخش‌های نامحبوب مانند خدمات عمومی و لوازم ضروری، که در این سال به ترتیب 13% و 6.4% کاهش یافته‌اند. این بخش‌ها معمولاً در طول رکود‌های اقتصادی، عملکرد بهتری نسبت به دیگران دارند، زیرا کالا و خدمات ضروری را فراهم می‌کنند که مصرف‌کنندگان هنوز نیاز دارند.
- می‌توانید از صندوق‌های قابل مبادله بازار (ETF) استفاده کنید که در سهام با ولاتیلیته پایین سرمایه‌گذاری می‌کنند. اما آیا این صندوق‌ها عملکرد خوبی دارند؟ برخی از این صندوق‌ها، مانند Invesco S&P 500 Low Volatility (SPLV) یا iShares MSCI USA Min Vol Factor ETF (USMV)، عملکرد ضعیف‌تری نسبت به شاخص‌های اصلی بازار نشان داده‌اند. بنابراین، قبل از انتخاب این صندوق‌ها، باید به نقاط قوت و ضعف آنها توجه کنید.
- مقالات آینده طلا، آینده نفت، آینده بیت کوین و ایندکس دلار را بخوانید. همین طور مقاله انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال دیگر بر بازار سهام و فارکس چه تأثیری می گذارد؟ را از دست ندهید.
- به جای اینکه سودهای خود را در سهام نگه دارم، تصمیم گرفتم بخشی از آنها را نقد کنم. نقد مزایایی دارد که نمی‌توان نادیده گرفت. اولاً، نقد می‌تواند مانند یک سپر در برابر تغییرات ناگهانی بازار عمل کند. دوماً، نقد می‌تواند به من اجازه دهد که از فرصت‌های جدیدی که پیش می‌آیند استفاده کنم. سوماً، نقد می‌تواند به من کمک کند تا سرمایه خود را حفظ کنم و از فروش در زمان‌های نامناسب پرهیز کنم. به شما نیز پیشنهاد می کنم از این تکنیک استفاده کنید.
- اگر ورود به فارکس را برای خرید و فروش قرار داد های CFD سهام های آمریکا مد نظر دارید، مقالات ثبت نام در فارکس و بهترین بروکر های فارکس از دست ندهید. ↩︎
- تعریف رکود اقتصادی از ویکی پدیا در این صفحه ↩︎